Een interview met Chris Vellinga en Andrew Mattijssen van het Venduehuis

Chris Vellinga en Andrew Mattijssen stellen de mooiste veilingen samen voor het Venduehuis, het oudste en grootste veilinghuis van Nederland. Taxateur en adjunct-directeur Chris is expert Indonesische schilderkunst. Andrew is specialist keramiek, glas en Aziatische kunst.

Jullie grootste schat moet ‘Meisje met de parel’ zijn geweest?
Andrew: ‘Dat kwam in 1881 bij ons binnen en niemand herkende het als een Vermeer! Het schilderij was heel vuil en leek niet ondertekend. Vermeer was toen nog een vrij onbekende schilder. Twee verzamelaars hadden wel een vermoeden. Een van hen heeft het voor een heel lage prijs gekocht en later in zijn testament aan het Mauritshuis nagelaten. Waarschijnlijk had ook de inbrenger geen idee dat het een Vermeer was.’

Komt het vaker voor dat aanbieders niet weten dat ze een schat bezitten?
Chris: ‘Zeker. Het sterkste voorbeeld ervan overkwam een collega die een originele Rudolf Bonnet aantrof die mensen in de gang hadden gezet om weg te gooien. Zelf kwam ik jaren geleden bij een familie die geen idee had dat ze een schilderij van Lee Man Fong in handen hadden, een Indische schilder van Chinese afkomst die zijn schilderijen soms met een Chinees karakter ondertekende, ook op dit schilderij. Het is voor 80.000 euro geveild. Dat vind ik een van de allerleukste dingen van dit vak: mensen blij maken met iets dat ze niet verwachten.’

Waar schuilt voor jou de charme in van het vak, Andrew?
‘Heel spannend vind ik het als ik iets niet direct kan thuisbrengen, maar mijn instinct zegt: dit is uitzonderlijk bijzonder. Ik had het bij een Chinees bronzen beeld waar een groot aura van mystiek en kracht omheen hing. Het was een Luohan, een opvolger van Boeddha, met heel mooie nagels en subtiel ingezette wenkbrauwen. Het patina klopte en veel bezoekers doken erop tijdens de kijkdagen en hadden er een mening over. Uiteindelijk is het beeld verkocht voor 62.000 euro aan een Chinese koper. Maar wat mijn werk eigenlijk het allerleukst maakt zijn de verhalen achter de objecten.’

Bijvoorbeeld?
‘Die Chinese robe die je daar ziet, is binnengebracht door een familie die in de jaren vijftig in Hongkong woonde. Hun oma mocht daar niet werken, zij ging shoppen en is mooie dingen gaan verzamelen waaronder dit textiel, dat zo bijzonder is omdat het zo perfect gemaakt is en in nog goeie staat verkeert omdat ze het haar hele leven in vloeipapier bewaarde.’

Chris, wat is het verhaal achter die mooie oosterse dame in die lijst?
'Je zou haar nu een influencer noemen. Het is de Balinese danseres Ni Nyoman Pollok, de aanzienlijk jongere vrouw van de Belgische schilder Adrien-Jean Le Mayeur de Merprès. Hij schilderde haar zijn hele leven. Het paar was beroemd bij rijke westerlingen die naar Bali kwamen. De tekening is afkomstig uit de nalatenschap van de vorig jaar overleden Haagse Bali- en Pollok-kenner Paul de Bont. Paul heeft als kind nog in haar armen gelegen en was bevriend met haar. Zo'n verhaal erbij, een provenance genoemd, doet de waarde van een stuk stijgen.'  

Welke schat dromen jullie nog ooit tegen te komen?
Chris: ‘Ik zou heel graag nog een werk van Raden Saleh willen vinden, de Rembrandt van de Indonesische schilderkunst. Een Javaanse edelman die zich kleedde als een exotische prins en ontdekt werd door een invloedrijke Nederlandse bestuursambtenaar. Hij heeft een beurs gekregen om in Nederland te gaan schilderen en had hier een grote schare aanhangers.’
Andrew: ‘Klinkt misschien een beetje raar, maar ik droom ervan dat een heel mooie, diverse verzameling op mijn pad komt van een gedreven verzamelaar. Al is het wel heel jammer dat die verzamelaar dan meestal overleden is en dat ik er niet meer met hem of haar over kan praten.’

Venduehuis.com / Fotografie: Arend Velsink / Tekst: Emilie Escher