Lees ons interview met Mart Visser over zijn werk in museum Beelden aan Zee

Zijn haute couture oogt verfijnd en elegant. Zijn sculpturale werk ruig. Een grotere tegenstelling is dan ook niet denkbaar. Het Scheveningse museum Beelden aan Zee zet met een overzichtstentoonstelling Mart Visser als beeldend kunstenaar in de schijnwerpers.

Visser is druk bezig met de laatste voorbereidingen als Residence hem spreekt. ‘Ik verheug me enorm op deze museale solo,’ zegt hij vanuit zijn Zuid-Franse atelier. ‘Het is een mijlpaal. Naast ruim honderd sculpturen zullen er tachtig reliëfs, schilderijen en installaties van mij te zien zijn.’ Daarbij vallen de abstracte koppen op, want zolang hij zich kan herinneren, intrigeren hoofden hem. ‘Ik tekende deze al als kind.’ Het gaat de kunstenaar niet om een gelijkenis met een persoon, maar puur om de vorm. Bovendien maakt hij ze niet volgens een schets, maar intuïtief. ‘Zonder na te denken,’ zegt hij zelf. ‘Intuïtie bouw je op. Daar leer je op vertrouwen.’

Scheppende kracht
Zoals hij als modeontwerper flinterdunne suède en delicate zijde van befaamde stoffenhuizen gebruikt, bouwt hij als beeldend kunstenaar zijn sculpturen op uit vooral verweerd hout, lood en steen. Beide disciplines beoefent Visser graag. Ze vormen samen een ode aan zijn scheppende kracht. Grote modeshows geeft hij sinds enkele jaren niet meer. Hij besteedt nu al zijn tijd als ontwerper aan zijn confectielijn en brengt daarnaast vloerkleden, gordijnen en meubels uit onder zijn eigen naam. Het kunstenaarschap kan zijn werk als ontwerper versterken.

Visser: ‘Dat geldt met name voor mijn schilderijen. Als dessin voor een karpet neem ik dan als basis een stukje doek van vier bij acht centimeter en blaas dit vervolgens in de computer op tot wel twee bij drie meter.’ Het effect is opmerkelijk. Andersom kan ook. Kleuren als nachtblauw, donkeroranje en oker naast gradaties in zwart, wit en grijs die domineren in zijn modecollecties, keren in Vissers schilderijen vaak terug.

Afgedankte materialen
De kunstenaar verdeelt zijn tijd over maar liefst drie ateliers. Deze staan op de Veluwe, in Amsterdam en aan de Côte d’Azur. Daar sleept hij de afgedankte materialen die hij gebruikt naartoe, ongeacht hun grootte. Visser: ‘Zo vond ik prachtig verweerde houten planken bij een voormalig Veluws jachthuis en trof ik in een Amsterdamse garage stukjes glas van ingeslagen autoruiten aan. Deze nam ik mee vanwege hun glans. En laatst, terwijl ik bij Antibes van het uitzicht op de Middellandse Zee stond te genieten, liep ik tegen een berg gedumpt bouwafval aan. Met een mesje heb ik daaruit toen heel voorzichtig stukjes lood en gebroken tegels losgewrikt. Daarmee ga ik een kop beplakken.’

Als Visser zijn atelier binnenstapt, weet hij nooit exact wat voor sculptuur hij gaat maken. ‘Ik kijk naar de materialen en begin met stapelen, modelleren of vormen. Door te groeperen kan opeens een installatie ontstaan.’ In zijn Zuid-Franse atelier heeft hij het minst last van zijn werkagenda. Hier, op zijn domein in Tourrettes-sur-Loup, een middeleeuws dorpje vlak bij Saint-Paul-de-Vence, kan hij in de grootste vrijheid creëren.
Het liefst begint hij vanwege de oplopende hitte al ’s morgens vroeg, terwijl loungemuziek uit het Saint-Tropez van rond de eeuwwisseling uit de luidsprekers klinkt. In zijn Veluwse werkplaats, die zich in een schuur achter zijn buitenhuis bevindt, is het daarentegen minder warm en stil. Het is zijn meest ruige atelier. Hij schildert er graag. Dat gebeurt met expressieve penseelstreken. Het doek ligt dan op de grond en de verf wordt nogal eens vermengd met zand. Hoewel Visser een groot kunstliefhebber is, zijn er geen kunstenaars die een directe inspiratiebron voor hem zijn. ‘Alles is al gedaan. Ik doe het op mijn manier.’

Hoelang Visser aan een sculptuur of reliëf werkt is verschillend. Soms is een kunstwerk na enkele weken klaar, soms blijft het maanden onaf staan totdat hij plotseling weet hoe hij verder moet. ‘Dan bind ik bijvoorbeeld een kop in met een smalle ijzeren band of ram er gevonden spijkers in. Maar mentaal en fysiek geef ik altijd alles wat ik in mij heb. Ik gá. Dat wil ik met deze overzichtstentoonstelling overbrengen.’

Toeschouwer
Uiteindelijk zijn Vissers kunstwerken een zoektocht naar de toeschouwer. Welke reacties roepen ze tijdens het kijken op? Mart Visser: ‘Dat kan variëren van irritatie doordat een schilderij, sculptuur of reliëf iemand niet raakt, tot diepgevoelde emoties bij het tegenovergestelde. Ik heb weleens iemand huilend aangetroffen. Om de toeschouwer alle ruimte te bieden voor interpretatie geef ik een kunstwerk nog maar zelden een titel. Het is wat het is. Die uitspraak van de Amerikaanse action painter Robert Motherwell citeer ik graag. Je moet kunst niet uitleggen. Ik zou zeggen: kom vooral in museum Beelden aan Zee kijken.’

Kijk hier voor tickets

De tentoonstelling ‘Mart Visser, Sculptures’ is tot en met 2 oktober 2022 te zien in museum Beelden aan Zee in Scheveningen.

Bij de tentoonstelling verschijnt het rijkgeïllustreerde boek ‘Mart Visser Artwork’, uitgegeven in eigen beheer. Het geeft een impressie van zijn werkwijze en ateliers. Te koop in de museumwinkel van museum Beelden aan Zee en via de kunstenaar zelf, € 50.

Residence kan commissie verdienen met links op deze pagina, uiteraard selecteren wij alleen producten die wij zelf ook fantastisch vinden. Lees hier hoe dat werkt.