Denise de Boer over het toekomstige Kunstmuseum Almere: ‘Het wordt echt kunst om te ervaren’

Almere groeit. Niet alleen in inwonersaantal, maar ook op cultureel vlak. Daarom heeft de gemeente de hulp ingeschakeld van Denise de Boer, oud-zakelijk directeur van het Frans Hals Museum, om Kunstmuseum Almere op te richten.

Een droomklus!
‘Het is heel bijzonder dat we dit museum mogen ontwikkelen en dat ik daarvoor gevraagd ben vind ik echt een grote eer. Hier zit een gelukkig mens. Al speelt er ook een vorm van onzekerheid mee: we zijn echt aan het pionieren. Dat is logisch. We weten immers pas eind volgend jaar of het museum er echt gaat komen. Dan beslist de gemeente en provincie erover.’

Is dat niet zenuwslopend, dat je niet weet of het er uiteindelijk komt?
‘Voor mij persoonlijk zeker. Je legt je ziel en zaligheid in dit project. Aan de andere kant wist ik dat van tevoren, ik zat veilig bij het Frans Hals Museum, maar toch wilde ik dit project graag doen. Vooral door de potentie van het hele verhaal. Ik denk echt dat dit museum een groot succes kan worden.’

Hoe voelde jij je op 1 maart vorig jaar toen je deze opdracht kreeg?
‘Ik zat hier vorig jaar achter mijn bureautje in het stadhuis met de gedachte “hoe ga je nou zo’n megaproject aan?”. Ik heb twee opdrachtgevers: de Provinciale Staten en de gemeenteraad. Ik merkte al vrij snel dat zij betrokken wilden zijn. Toen heb ik alles wat je moet doen om een museum te ontwikkelen onder elkaar gezet en er een stappenplan van gemaakt.’

Waarom moest dit museum er komen volgens de gemeente?
‘Almere groeit van 210 duizend inwoners in korte tijd door naar 350 duizend. Dat is gigantisch. Maar met alleen huizen bouwen maak je nog geen stad. Daarvoor moeten er ook voorzieningen toegevoegd worden. In al die jaren is er veel ontwikkeld, maar op cultureel opzicht valt er nog veel winst te behalen. Het museum is een groot sleutelproject daarbinnen. Het moet er zijn voor de bewoners, maar ook voor bezoekers van buitenaf. Echt een trekpleister voor Almere. Vervolgens is naar een onderzoek besloten een museum met grootschalige multimediale kunst op te richten, ook wel immersieve kunst genoemd.’

Het museum laat nog een paar jaar op zich wachten, maar er komt wel al iets anders volgend jaar. Kun je daarover vertellen?
‘We kunnen heel veel plannen maken, maar het moet gaan leven. Dit type kunst vraagt erom om het te ervaren. Ik kan wel uitleggen wat je gaat ervaren, maar je moet het gewoon doen. Mooie bijkomstigheid is dat Almere de Floriade volgend jaar organiseert, waar twee miljoen bezoekers komen. Tijdens de Floriade én vijf jaar daarna, gaan we een stukje van het museum tentoonstellen in een paviljoen.’

Hoe gaat dat eruit zien?
‘Met ons tijdelijke museum zitten we middenin het gebied van de Floriade. Een gebied dat uiteindelijk een woonwijk wordt. Het museum komt op een nog te bepalen, andere locatie. Het paviljoen heeft twee zalen en wordt echt een miniversie van het grotere museum. Daar kunnen we laten zien en laten ervaren wat immersieve kunst precies is. Wij omschrijven het alsof je een kunstwereld binnenstapt: dat kan digitaal zijn, maar ook fysiek. Het is daardoor heel laagdrempelig, maar het wordt geen selfie ballenbak. Het levert zeker mooie plaatjes op, maar de kunstenaars maken dit soort objecten om je iets mee te geven.’

Wat wordt jullie eerste aankoop?
‘Dat weten we nog niet. Ik weet ook nog niet wanneer dat zal zijn. Ik denk eerlijk gezegd dat je pas kunt aankopen als je zeker weet dat het museum er komt. Wat mij betreft is dat niet eerder dan eind 2022. Voor de Floriade hebben we wel kunstenaars gevraagd in opdracht iets voor ons te maken, maar we weten niet of dat echt de collectie wordt.’

Tot slot: hoe ver zijn jullie?
‘We zijn nu bijna met fase 1 klaar: het inhoudelijke concept. Dus we weten met welke kunstenaars we willen werken en wat de vaste collectie wordt. Dat gaan we dit najaar presenteren aan de gemeenteraad en de provincie, daarna starten we met de locatieverkenning.’

Tekst: Roel Janssen