Binnenkijken bij juwelenexpert van Christie's: Jessica Koers

Het liefst had Jessica Koers in de achttiende eeuw geleefd. De juwelenexpert van Christie’s – romantisch van aard – en haar vriend, liefhebber van modern design, streven in hun Amsterdamse grachtenpand naar een goede mix. Over het werk van Afrikaanse kunstenaars zijn ze het meestal snel eens.

Meteen toen ik de steen in handen had, wist ik dat het iets heel bijzonders was. Door de kleur – heel lichtroze –, de waterige structuur en de antieke slijpwijze uit de zeventiende eeuw. Samen met een collega was ik in 2017 uitgenodigd bij de verkoper. Die verzekerde ons dat deze diamant ooit deel uitmaakte van de Franse kroonjuwelen. Maar dat wordt vaker gezegd. Onderzoek bevestigde ons vermoeden dat de diamant uit de collectie van de vooraanstaande kardinaal Mazarin kwam. Het bleek zelfs een van de belangrijkste uit de Franse kroon: de Grand Mazarin van 19,07 karaat.
De verkoopprijs schoot op de veiling door naar 14 miljoen euro. Een ongelooflijke vondst.’

Op de huid
‘Sieraden zijn de meest dierbare verzamelobjecten. Ook de meest persoonlijke, je draagt ze immers op je huid. Vaak is de verbintenis emotioneel. Dat maakt de verkoop na een overlijden of scheiding zo gevoelig. Het menselijke contact vind ik heel interessant aan dit werk. De belangrijkste taak is het taxeren van de waarde. Soms doen we daarvoor historisch onderzoek. We blijven altijd op de hoogte van de nieuwste technieken voor het behandelen van edelstenen en maken gebruik van erkende laboratoria voor de certificering. Bij Christie’s werken wereldwijd dertig specialisten; het is echt teamwork.’

Italiaanse tantes
‘Mijn moeder is Italiaanse en in de zomer en met kerst gingen we vaak naar het oude familiehuis in Parma. Daar bracht ik veel tijd door met tante Amelia, een dichteres. Zij had een romantische stijl, droeg lange rokken en veel sieraden. Tante Paola was couturier, van haar heb ik mijn liefde voor mooie stoffen. Fluweel, zijde, brokaat – ik kan slecht tegen synthetische materialen. Ik geniet enorm van vakmanschap. Van een handgemaakte porseleinen kop-en-schotel tot antieke geborduurde kussens. Met mijn vader bezocht ik veilingen. Terwijl hij op zoek ging naar schilderijen en glas vergaapte ik me aan de juwelen.’ 

Tegengestelde smaken 
‘Zelf zou ik zo een antiek zebrahoofd ophangen, maar ik weet dat mijn vriend daar niet gelukkig van wordt.
Johannes houdt van modern design. En ik van een eclectische, romantische verzameling van ambachtelijke objecten. Ik ben gewoon in de verkeerde eeuw geboren. Het is een uitdaging om uit onze smaken een gedragen interieur te smeden. In de huiskamer vind ik dat goed gelukt. Op een oude vloer uit een Franse kazerne staat een Tichelaar-tegelkachel uit Makkum, een moderne bank van Vitra en er ligt een antiek kleed. In de strakke badkamer hangen oude spiegels en kunst. Hier staat ook mijn vitrinetafeltje met juwelen.’

Klein beginnen 
‘Bij Christie’s help ik mensen om een collectie op te bouwen. Dat lijkt misschien niet voor iedereen weggelegd, maar je kunt klein beginnen. Mijn advies: hoe beperkt je budget ook is, koop altijd kwaliteit. Bijvoorbeeld zuivere stenen in een mooie kleur of gesigneerde stukken uit een bepaalde periode. En bewaar altijd het originele etui of het juwelendoosje.’

Koninklijke collecties
‘Koninginnen en prinsessen zijn behangen met symboliek. Van de juwelencollecties van de Europese koningshuizen is die van Engeland de grootste en de mooiste. Hier zijn uitstekende keuzes gemaakt, zoals de aquamarijnen art deco-broche van Cartier die Elizabeth voor haar achttiende verjaardag van haar vader kreeg. Op haar beurt bedeelde de Queen sommige sieraden toe aan bepaalde familieleden, daarmee maakte ze een statement. Op de begrafenis eerde Kate de koningin met een diamant-en-parelbroche in de vorm van drie bladeren die Elizabeth ooit droeg. Vergeleken met de Engelse zijn de Nederlandse kroonjuwelen wat ouderwets. Mooie stenen, negentiende-eeuwse grandeur, maar minder van grote juweliershuizen.’

Afrikaanse kunstenaressen
‘Mijn vriend Johannes is een avonturier die bijzondere fietsreizen maakt. Hier in huis hangt onder meer een Marokkaans kleed dat hij onderweg kocht. Samen bezoeken we galeries. We hebben werk van – vaak vrouwelijke – kunstenaars uit Afrika. De vrolijkheid spreekt ons aan en de etnische, kleurrijke werken passen goed bij klassieke meubels. Van Portia Zvavahera hebben we een groot Klimt-achtig doek. Dat vonden we bij galerie Stevenson in Kaapstad, Zuid-Afrika. Waar ik ook heel blij mee ben, is het collier van Beverley Price opgebouwd uit portretjes van Nelson Mandela. Dat hangt als een kraag om een modern buisframestoeltje.’

Elizabeth Taylor’s love affair
‘De meest benijdenswaardige collectie was die van actrice Elizabeth Taylor. Topstukken met bijzondere verhalen, die zijn opgetekend in haar boek My Love Affair with Jewelry. Gedurende hun gepassioneerde relatie gaf Richard Burton haar allerlei opvallende sieraden cadeau. Zoals de prachtige zeegroene parure (set) van Bulgari, in de jaren vijftig en zestig een vooraanstaand merk. En een hanger met de hartvormige Indiase Taj Mahal-diamant. Het verhaal gaat dat een beroemde parel, de vijfhonderd jaar oude La Peregrina, per ongeluk door haar hondje was doorgeslikt. Gelukkig is hij teruggevonden. Na haar dood in 2011 werd haar juwelenverzameling door Christie’s New York geveild voor 115 miljoen dollar. De catalogus werd een collector’s item.’

Wunderkammer
‘Een loodzware hippo, een achttiende-eeuwse Zweedse commode van notenhout, iconen, een kat van keramiek, een foto van Maria Callas, Siciliaanse vazen, een oude schrijfdoos, een Egyptisch hoofd en leeuwenpoten in de vensterbank. Welkom in mijn Wunderkammer! Een stilleven van vondsten en souvenirs van reizen. De Martin Visser-bank kreeg Johannes cadeau van zijn ouders. Het schilderij erboven is van de Nederlandse kunstenaar Emo Verkerk. Het verbeeldt Aby Warburg, de grondlegger van de kunsthistorische wetenschap. Hierin komen onze voorliefdes perfect samen.’